کابل افشان چیست و چه تفاوتی با مفتول دارد؟

کابل یکی از اتصالات اساسی است که باعث راه‌اندازی سیستم‌های مختلف می‌شود. در زندگی روزمره ما با انواع کابل که هر کدام دارای کاربردهای صنعتی متفاوتی نیز هستند، سر و کار داریم. کابل افشان و کابل مفتولی از مهم‌ترین و کاربردیترین کابل‌هادر بخش‌های مختلف صنعتی هستند. هر کدام از این کابل‌‌ها باید به درستی به کار گرفته شوند تا با حداقل مصرف انرژی بالاترین کارایی را داشته باشند. اما کابل افشان چیست و چه تفاوت‌هایی با کابل مفتولی دارد؟ البته کابل افشان با سیم افشان تفاوت هایی دارد و این دو مورد را باهم اشتباه نگیرید.

در این مقاله سعی شده تا به این دو کابل اساسی صنعتی و تفاوت‌های آن‌ها بیشتر پرداخته شود. پس اگر در این مورد بیشتر می‌خواهید بدانید با ادامه مقاله زیر همراه باشید.

کابل افشان چیست؟

قبل از بیان تفاوت کابل افشان و مفتولی شما باید درباره هرکدام از آن‌ها و ویژگی‌هایشان بیشتر بدانید. کابل افشان بسیار انعطاف‌پذیر و نرم است، به همین دلیل گاهی به آن کابل نرم نیز اطلاق می‌شود. انعطاف‌پذیری کابل باعث شده تا بتوان آن را به‌راحتی خم کرد و در قسمت‌های مختلف با دسترسی کم و فواصل کوتاه از آن استفاده نمود. مانند دیگر کابل‌های برق، این کابل نیز دارای یک رسانا و عایق است. این کابل انعطاف‌پذیر از دو یا چند سیم تک‌رشته افشان ساخته شده است. PVC ( پی وی سی) از نوع پلیمر PVC/D  در کابل‌های سبک آمیزه به عنوان عایق استفاده می‌شود. PVC ( پی وی سی) از نوع پلیمر  PVC/A  نیز برای کابل‌های افشان قدرت به عنوان عایق مقاوم به کار می‌رود.

رساناهایی که در این نوع کابل به کار گرفته می‌شوند باید از جنس مس آنیل شده یا اندود باشند. همچنین قطر مفتول‌های هر رسانا باید استاندارد و یکسان باشد. مقاومت رسانا در ۲۲ درجه سانتی‌گراد نباید از حداکثر مقدار تعیین شده بالاتر برود.

انواع کابل افشان چیست؟

کابل افشان به روش‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شود. گاهی کابل را بر اساس میزان انعطاف‌پذیری به کابل سبک، کابل قدرت و کابل آلومینیومی تقسیم می‌کنند. گاهی نیز این تقسیم‌بندی بر اساس ولتاژ کابل‌ها است که در این صورت کابل به انواع ۳۰۰ تا ۵۰۰ تقسیم‌‌بندی می‌شود، اما به صورت کلی کابل افشان به دو دسته تخت و گرد تقسیم می‌شود که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌ها و کاربرد‌های مختلف و منحصربه‌فردی دارند.

کاربردهای کابل افشان

کابل افشان را می‌توان در داخل انواع لوله مانند لوله خرطومی، زیر یا روی سازه‌های گچی به کار برد. کاربرد‌های کابل افشان به صورت کلی به شرح زیر است:

• برای ایجاد اتصالات در لوازم برقی از این کابل استفاده می‌شود.
• برای ایجاد اتصال لوازم منزل و ماشین‌آلاتی که به طور ثابت کابل به دوشاخه آن‌ها متصل می‌شود.
• از این کابل برای پمپ شناور چاه‌های عمیق استفاده می‌شود. در واقع بهترین انتخاب برای پمپ‌های آب کابل‌‌های افشان هستند.
• این یک کابل پرکاربرد برای سیم کشی ساختمان‌ها محسوب می‌شود.
• این کار در نیروگاه‌ها مراکز توزیع و مصرف بسیار پرکاربرد است.
• با استفاده از این کابل می‌توان انرژی فضاهای باز ساختمانی را نیز تأمین کرد.

در کل به دلیل انعطاف‌پذیری و اتصالات متحرک این کابل یک گزینه عالی برای تأسیسات صنعتی و ساختمان‌سازی محسوب می‌شود. از این کابل نمی‌توان در طراحی و ساخت موتور استفاده کرد، زیرا مجزا بودن عایق آن‌هاباعث افزایش حجم موتور می‌شود.

کابل مفتولی چیست؟

کابل مفتولی از چند رشته سیم مفتول تشکیل شده که در هم تنیده شده‌اند، به همین دلیل انعطاف‌پذیری بسیار کمی دارد، اما برخلاف انعطاف‌پذیری پایین جریان برق را به خوبی عبور می‌دهد. از همین‌ رو نام‌های دیگری به نام کابل خشک، سخت و تک لایه نیز به آن اطلاق می‌شود. جنس رسانای به کار رفته در این نوع کابل از فلز مس است و با روکش pvc عایق شده است.

انواع کابل مفتولی

هنگام دسته‌بندی انواع کابل مفتولی میزان ولتاژ نامی را مد نظر قرار می‌دهند. از همین روی انواع کابل مفتولی با ولتاژ نامی‌۳۰۰ الی ۵۰۰ و یا ولتاژ ۴۵۰ و ۷۵۰ تقسیم‌‌بندی می‌شوند. از طرفی کابل مفتولی را به شکل زیر نیز دسته‌بندی می‌کنند:

• کابل مفتول NYY
• کابل مفتول تک رشته‌ای
• کابل مفتولی 6*2
• کابل خشک NYRY

کاربردهای کابل مفتولی

• کابل مفتولی را می‌توان در زیر یا روی گچ دیوارهای بتنی و آجری استفاده نمود.
• برای ارسال اطلاعات در فواصل طولانی بسیار پرکاربرد است.
• اگر کابل کشی به صورت افقی انجام شود استفاده از کابل مفتولی کار شما را تسریع و آسان‌تر خواهد کرد.
• این کابل را می‌توان در داخل یا خارج ساختمان، داخل دیوار و همچنین زیرزمین نصب کرد.
• کابل مفتولی در محیط‌های خشک و مرطوب قابل استفاده است.
• این نوع کابل کاربردهای صنعتی فراوانی دارد و از آن برای توزیع برق نیروگاه‌ها ساخت تابلو برق و همچنین کابل کشی در لوله‌های خرطومی، ساده و… استفاده می‌شود.
• در کل بهتر است این کابل در نقاطی نصب شود که احتمال ایجاد ضربات مکانیکی به صورت مستقیم وجود نداشته باشد.

تفاوت کابل‌های افشان و مفتولی

برای نصب و راه‌اندازی سیستم‌های مختلف باید از کابل‌های مختلف مانند افشان و مفتولی به عنوان اتصالات سیستم استفاده کرد. اما چه کابلی مناسب اتصالات مورد نظر شماست. برای آگاهی و تصمیم‌گیری درست در این زمینه شما باید با تفاوت‌های اساسی این کابل‌ها بیشتر آشنا شوید. در زیر به تفاوت‌های اساسی دو کابل پرکاربرد یعنی کابل افشان و مفتولی اشاره شده است:

• کابل‌های مفتولی نسبت به کابل‌های افشان از انعطاف‌پذیری بسیار پایین‌تری برخوردار هستند.
• کابل‌های مفتولی نسبت به نوع افشان در برابر خوردگی مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهند.
• هزینه استفاده از کابل مفتولی بسیار کمتر از کابل افشار است.
• کابل مفتولی به دلیل برخورداری از حداقل رشته‌های کمتر دچار اتصالی می‌شود.
• کابل‌های مفتولی از فرم‌پذیری بالایی برخوردار هستند، اما به دلیل اینکه پوسته این نوع کابل‌ها از جنس مفتول است، الکترون‌ها آزادانه در سطح خارجی هادی جابه‌جا می‌شوند و این در دراز مدت باعث می‌شود تا کابل‌ها دچار شکنندگی شوند. اما در کابل‌‌های افشان به دلیل این که سطح خارجی سیم بیشتر است، احتمال شکستگی بسیار کاهش خواهد یافت.
• کابل افشان به دلیل انعطاف‌پذیری نسبت به سیم مفتولی گزینه مناسب‌تری برای استفاده در لوله‌های خرطومی ‌است.
• به علت بالا بودن مقاومت کابل مفتولی نسبت به کابل افشان استفاده از آن در مسافت‌های طولانی آسان‌تر است و کمتر دچار اتصالی مدار خواهد شد، زیرا در کابل‌های مفتولی از رشته‌های کمتری استفاده شده و حتی رسانای آن نیز به صورت تک‌رشته است.
• کابل‌های افشان در مکان‌هایی که نیاز به استفاده از کابل متحرک است یا کابل باید به صورت متناوب پیچانده شود، مانند پریزهای صنعتی سیار گزینه مناسب‌تری خواهد بود.
• اگر قرار است که کابل روی زمین یا به صورت ثابت نصب شود، کابل مفتولی گزینه بهتری است.
• اختلاف مقاومت اهمی یکی‌دیگر از تفاوت‌های بین کابل افشان و کابل مفتولی است. مقاومت اهمی در کابل‌های مفتولی نسبت به کابل‌های افشان بیشتر است و این به دلیل نوع تنیده شدن رشته‌ها و همچنین طول کابل‌ها است.

تا حد امکان سعی شد تفاوت های عمده کابل افشان و مفتول برای شما توضیح داده شود، اما اگر مایل هستید اطلاعات کلی تری در رابطه با تفاوت سیم و کابل بدست آورید، حتما از مقاله: بررسی تفاوت های سیم و کابل بازدید فرمایید.

1. برای پمپ شناور چاه های عمیق استفاده از کدام کابل بهتر است؟

استفاده از کابل افشان گزینه مناسب تری برای پمپهای آب می باشد.

2. مهمترین ویژگی کابل افشان چیست؟

کابل افشان دارای انعطاف پذیری و اتصالات متحرک است ولی گزینه عالی برای تاسیسات ساختمانی و صنعتی محسوب می‌ شود.

3. برای مسافت های طولانی کدام کابل بهتر است مفتولی یا افشان؟

برای ارسال اطلاعات در فواصل طولانی استفاده از کابل مفتولی بسیار پرکاربرد و مقرون به صرفه است.