محصولات پلاستیکی در جوامع امروزی مصارف و کاربردهای بسیاری دارند که روشها و دستگاههای مختلفی برای تولید این محصولات به وجود آمدهاند. ماده اولیه برای استفاده در این دستگاهها میتواند به صورت پودری، گرانولی و پرک باشد که در بین آنها گرانول به دلیل داشتن مزایای فراوان در اکثر روشهای تولید، به عنوان ماده اولیه برای تولید محصول نهایی مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع گرانول ماده اولیه محصولات پلیمری است که امروزه تقریبا جزء لوازم پرمصرف صنعتی و خانگی میباشند.
گرانول چیست ؟
گرانول شکلی از پلیمر است که از حالت پودری به صورت دانه دانه تغییر کرده است. گرانولها به صورت دانههای رنگارنگ و هم اندازه و کوچک هستند که ازآنها درصنعت پلیمرسازی استفاده میشود. دلیل استفاده از گرانول، سهولت استفاده در تولید است ؛ در واقع استفاده از پلیمر در حالت پودری دردسرساز است زیرا که این پودرها در فضا پراکنده میشوند و علاوه بر ایجاد آلودگی محیط کارگاه و مشکلات تنفسی، میزان زیادی از ماده نیز هدر میرود. لازم به ذکر است که سیستم دستگاههای شکلدهی پلیمر نیز به گونهای طراحی شده اند که بهتر است مواد اولیه آن به شکل گرانول باشد. به همین دلیل ترجیح تولیدکنندهها استفاده از گرانول بجای استفاده از حالت پودری، است. برای تولید محصولات پلیمری از گرانول، ابتدا باید آن را ذوب و سپس شکلدهی کرد.
انواع گرانول
بر اساس ساختار کریستالی ماده اولیه و روشهای تولید، تقسیمبندیهای متفاوتی از گرانولها بوجود میآید.
استایرنها
گرانول استایرن، جزو مدل های گرانول حساس و ظریفی است که در صنایع کاربرد بسیار گسترده ای دارد و ارزش آن بالاست.
ABC
پلیمر گرانول ABCگرانولی با دوام و مستحکم میباشد که در صنایع کاربردهای بسیار دارد و مورد توجه مهندسین و متخصصین قرار دارد.
پلی کربنات
گرانول پلی کربنات،یکی از پرکاربردترین مدل های گرانول میباشد و به دلیل داشتن ظاهر شفاف و قابلیت انتقال نور، امروزه کاربرد بسیار گسترده ای پیدا کردهاست.
این گرانول در مقایسه با سایر گرانول ها به دلیل حساسیت بیشتر احتمال آسیبدیدگی زیادی دارد.
پلی پروپیلن
پروپیلن یکی از محبوب ترین مدل های مورد استفاده گرانول میباشد که به آن پلیپروپیلن نساجی نیز میگویند و به دودسته کوپلیمر وهموپلیمر تقسیم میشود.
پلی اتیلن
پلی اتیلن یکی دیگر از مدل های پرکاربرد گرانول است که امروزه در صنایع مختلف کاربردهای بسیار گسترده ای دارد، 4 مدل مختلف این پلی اتیلن ها به شرح زیر است.
- سنگین تزریقی
- سبک تزریقی
- سنگین بادی
- سبک خطی و فیلم
دستگاه گرانول ساز – اکسترودر
فرایند تولید گرانول بدین صورت است که مواد اولیه و کامپاند پلیمری وارد دستگاه اکسترودر شده و به واسطه حرارت دیدن ذوب میشوند و از میان سرپیچ شکل داده شده و عبور دادهمیشوند. این فشار در نتیجه چرخش پیچ روی بدنه سیلندر ایجاد میشود. پس از انجام پخت کامل به وسیلهی یک کاتر یا چیزی شبیه آن که در سر اکسترودر تعبیه شده است، پلیمر خروجی را مرتبا قطع میکند و دانههای گرانول تولید میشود.
هنگام کار با دستگاه اکسترودر، از طریق کنترل دما و فشار میتوان نمونه دلخواه و مطلوب خود را تولید نمود.
برخی از کاربردهای گرانول
- ماشین سازی (لوازم خودرو، لاستیک)
- چهارچوب درب
- نرده
- سقف کاذب
- کفپوشها
- لوازم خانگی
- تجهیزات پزشکی
- صنعت برق
- بخشهای پلاستیک برخی دستگاهها
- محصولاتی که باید از پلیمر شفاف استفاده کنند
گرانول در صنعت سیم و کابل
گرانول در صنعت سیم و کابل از مواد پلیمری است که با پوشاندن سطح سیم، عایق خوبی در برابر الکتریسیته هستند. این گرانول که برای سیم و کابل مورد استفاده قرار میگیرد انواع مختلفی دارد و هر کدام از آنها دارای ویژگیهای منحصر به فرد خود میباشند. اما به طور کلی گرانول پلیمری سیم باید انعطاف بالا، مقاومت مناسب در برابر جریان الکتریکی و وزن پایینی داشته باشد در واقع سیم فلزی برق باید دارای روکشی سبک باشد تا هنگام سیم کشی مشکلی ایجاد نشود.
مواد اولیه گرانول سیم و کابل
در ادامه مواد اولیهای که برای گرانول سیم مورد استفاده قرار میگیرند عنوان شدهاست .
مواد پلیمری بر پایه پلی وینیل کلراید ( PVC )
گرانول PVC یکی از پرکاربردترین مواد اولیهای است که برای تولید سیم و انواع کابل مخابراتی استفاده میشود. این مواد پلیمری از ترکیب رزین سوسپانسیون PVC، کربنات کلسیم، پلاستی سایزر و پایدارکننده حرارتی ساخته میشود و در صنعت برق به صورت گرانولی مورد استفاده قرار میگیرد. از خصوصیت بارز روکش PVC میتوان به انعطاف پذیری بالا، مقاومت عایقی خوب، فرایندپذیری مطلوب، قیمت نسبتا ارزان و همچنین قابلیت بازیافت اشاره نمود. از این نوع گرانول به عنوان عایق و روکش انواع سیم و کابل برق با سطح ولتاژهای مختلف استفاده میگردد.
مواد پلیمری بر پایه XLPE
ماده اولیه این گرانول پلی اتیلن است و معمولا در شبکههای برق فشار متوسط و بالاتر استفاده میشود اما به دلیل انعطاف پذیری پایین، جهت عایق و روکش سیم و کابل ساختمانی مناسب نمیباشد. از خصوصیات دیگر روکش کابل XLPEمیتوان به مقاومت عایقی بالا و مقاومت در برابر مواد شیمیایی و شرایط جوی اشاره نمود.
مواد پلیمری بر پایه لاستیکی
این مواد به دلیل نرمی و انعطاف پذیری بسیار بالا، میتواند برای عایق و روکش سیم و کابلهای متحرک مانند کابلهای جوش بکار برده شود. این نوع روکشها مقاومت عایقی خوبی در برابر عبور جریان الکتریکی دارند و در برابر سایش و دما مقاوم هستند به همین دلیل از این نوع گرانول کابلی برای فضاهایی با حرارت زیاد و جریانهای بالا استفاده میشود.
مواد پلیمری TPR
این مواد از ترکیب پلیمرهایی مثل پلاستیک و لاستیک تهیه میشود و دارای خاصیت الاستومری است. از خصوصیات گرانول روکش TPR میتوان به مقاومت بالا در برابر گرما و سایش اشاره کرد.
خودکفایی در تولید گرانول به عنوان ماده اولیه برای تهیه عایق سیم و کابل، علاوه بر سرعت بخشیدن به تولید، موجب کنترل و افزایش کیفیت محصولات در سطح وسیع و گسترهای در مجموعه افلاک الکتریک خراسان شدهاست. این بخش تحت عنوان “واحد گرانول سازی” منحصرا به تولید گرانول میپردازد.
سوالات
- گرانول چیست ؟
گرانول شکلی از پلیمر است که از حالت پودری به صورت دانه دانه تغییر کرده است
- انواع گرانول کدام است ؟
استایرنها، ABC، پلی کربنات، پلی پروپیلن، پلی اتیلن
- مواد اولیه برای تولید گرانول در صنعت سیم و کابل چیست؟
مواد پلیمری بر پایه پلی وینیل کلراید ( PVC )، مواد پلیمری بر پایه XLPE ، مواد پلیمری بر پایه لاستیکی، مواد پلیمری TPR